67 jaar notaris de Boer in Hoogwoud

Door Frank de Boer en Lous Butter

Gedurende 67 jaar werd het notarisambt in Hoogwoud bekleed door leden van de familie de Boer, achtereenvolgens van 1891-1895 Weijert Cornelis de Boer (Medemblik 1858-1900), van 1895-1940 zijn broer Hendrik de Boer sr (Medemblik 1865- Hoogwoud 1940) en van 1940-1958 diens zoon Hendrik de Boer jr (Hoogwoud 1895-Hoogwoud 1958).

Verder heeft Piet de Boer samen met zijn broer Hendrik jr. ook lange tijd als kandidaat-notaris op het kantoor van zijn vader Hendrik sr gewerkt.

Eerste generatie

Hendrik sr is degene, die door zijn persoonlijkheid en de lange duur van zijn werkzame periode, de meeste sporen heeft nagelaten. Met burgemeester Breebaart en dokter Pool behoorde hij tot de notabelen van Hoogwoud.

Onderling waren zij bevriend en opvallend is ook dat ze alle drie een zoon hadden die in de voetsporen van zijn vader is getreden.

Zijn oudere broer Weijert Cornelis wordt op 25 juli 1858 in Medemblik geboren als zoon van Reijerus Nicolaas de Boer en Maartje Lindeloo. Zijn vader (Reijerus Nicolaas) was gemeenteontvanger en griffier bij het kantongerecht van Medemblik en was vernoemd naar zijn overgrootvader Reijer de Boer, die in Leiden theologie studeerde en tot predikant in Hauwert benoemd werd. Tijdens zijn studie ging hij zich Reijerus noemen, een naam die vanaf dat moment veelvuldig in de familie de Boer voorkomt. De familie de Boer kwam van oorsprong uit Beets (N.H.) en bestond uit boeren, kaasmakers en een enkele schipper.

Weijert werd na het doorlopen van school tot notaris opgeleid door Mr Lambert Zegers Veeckens, notaris te Amsterdam en privaat docent notarieel en fiscaal recht, aan de Universiteit van Amsterdam en deed daar in 1881 examen. Ook de weinig algemene voornaam Weijert komt veel in de familie voor, deze voornaam komt van zijn grootvader van moederskant, Weijert Lindeloo. De eerste Weijert komt van Wieringen.

Op 2 juni 1864 wordt Hendrik de Boer sr geboren. Hij volgt in Medemblik de MULO, gaat vervolgens werken op een kantoor en vanaf zijn 19e in opleiding tot notaris bij zijn broer Weijert, met als gevolg dat hij al op 22 jarige leeftijd slaagt voor zijn kandidaatsexamen. Weijert en Hendrik hadden nog twee broers. De oudste broer Pieter was arts in Medemblik, Schagen en Gouda en de jongste broer Nico machinist bij het stoomgemaal in Medemblik. Nico woonde in Hoogwoud. Verder bestond het gezin uit drie zussen, waarvan Anna is getrouwd met Adriaan Idema, bekend drukker en uitgever uit Medemblik.

Nico, broer van Weijert Cornelis 
en Hendrik de Boer.

Notaris Weijert Cornelis de Boer.

Pentekening van het huwelijksaanzoek van 
Hendrik de Boer aan Antje Zijp.

In 1891 werd Weijert de Boer tot notaris benoemd in Hoogwoud. Waarschijnlijk als opvolger van een collega in Hoogwoud, waar het duidelijk niet goed mee is afgelopen. Notaris Warnsinck vertrekt op 7 december 1890 met de noorderzon uit Hoogwoud. Op 23 december 1890 verschijnt een oproep van de procureur te Alkmaar aan de crediteuren van notaris Warnsinck zich te melden voor een vergadering te Hoorn. De Schager Courant van 25 december 1890 maakt melding van het feit dat het gerucht dat notaris Cornelis Warnsinck voortvluchtig is, op waarheid berust. De notarispraktijk wordt inmiddels waargenomen door notaris de Feyffer uit Medemblik. Al op 15 januari 1891 wordt door collega notaris Backx uit de Wieringerwaard de inboedel van Warnsinck verkocht. Op 15 februari wordt door de officier van justitie een bevel tot gevangenneming uitgevaardigd, waarbij het vermoeden wordt uitgesproken dat Warnsinck naar Transvaal is gevlucht. De officier verzoekt tot overbrenging naar het huis van bewaring in Alkmaar. In april 1891 bedankt Warnsinck, nog altijd voortvluchtig, voor de gemeenteraad van Hoogwoud, waar hij sinds 1888 deel van heeft uitgemaakt. November 1893 wordt hij, nog altijd verblijvend in Zuid-Afrika, door de Arrondissementsrechtbank in Alkmaar ‘verklaard te zijn in kennelijke staat van onvermogen’.

Overigens had ook Warnsinck in Medemblik gewoond. Het lijkt dan ook zeer wel mogelijk dat de gevluchte, de waarnemende notaris de Feyffer en de nieuwe notaris Weijert de Boer elkaar uit Medemblik kenden. Al met al zal het geen gemakkelijke start geweest zijn in een dorp waar het vertrouwen in het notariaat zo geschonden moet zijn. Notaris Backx was overigens actief in heel West-Friesland en is vooral ook bekend geworden als de eerste bezitter van een auto in Nederland.

Om gezondheidsredenen is Weijert de Boer al in 1895 genoodzaakt zijn functie neer te leggen en hij wordt op 7 maart van dat jaar opgevolgd door broer Hendrik. In de volgende jaren schrijft Weijert een standaardwerk in drie delen voor de opleiding tot notaris waarvan het derde deel uitkomt in 1900. Dit is ook het jaar waarin hij op 11 mei vroegtijdig overlijdt, slechts 41 jaar oud.

Op 14 november 1892 trouwt Hendrik de Boer met Antje Zijp, dochter van Cornelis Zijp en Maartje Schenk uit de Wieringerwaard. Cornelis Zijp was de jongste zoon van Klaas Zijp, burgemeester van Midwoud en vele jaren lid van de Provinciale Staten van Noord-Holland. Maartje Schenk was de dochter van Klaas Schenk (overigens ook de betovergrootvader van schaatser Ard Schenk). Een aardige serie pentekeningen is bewaard gebleven, waarop te zien is dat Hendrik op de fiets van Medemblik naar de Wieringerwaard fietst om de hand van Antje te vragen, het jawoord krijgt, waarna het feest losbarst.

Hendrik en Antje gaan wonen in Hoogwoud in een het huis rechts van de RK-kerk (Herenweg 9) aan het Zuideinde. De zaken verlopen zo voorspoedig dat hij in 1902 in staat is om een mooi en groot huis met ruimte voor de notarispraktijk te laten bouwen aan het Noordeinde (Herenweg 64).

Notarishuis aan het Noordeinde.

 

Uit die beginjaren is nog een huishoudboekje bewaard gebleven, waarin Antje alle uitgaven tot op de halve cent aantekende. Meest opvallend waren de bedelaars, soms meerdere op een dag, die allemaal een paar centen kregen.

Tweede generatie

Het huwelijk blijkt vruchtbaar, in totaal tien kinderen volgen, waarvan de oudste Reijerus Nicolaas Cornelis geboren op 4 december 1893 vroegtijdig overlijdt op 18 juli 1896.

Op 8 november 1895 volgt de geboorte van Hendrik de Boer jr (Henk). Hij gaat notarieel recht studeren aan de Gemeentelijke Universiteit van Amsterdam. Hij vervolgt zijn studie in Leiden en behaalt daar de meestertitel. Hij treedt op 22 oktober 1927 in het huwelijk met Reinoutje Haringhuizen, dochter van Maarten Haringhuizen en Reinoutje Pool. Reinoutje Pool was een zuster van dokter Jo Pool sr, de huisarts van Hoogwoud. Hij gaat werken als kandidaat notaris bij zijn vader en volgt hem later ook op.

Huwelijk Hendrik de Boer en Reinoutje Haringhuizen. 1. Maria Catharina de Boer, 
2. Anna Hendrika de Boer, 3. Cornelis Reijerus Nicolaas de Boer, 4. Reijerus Nicolaas Cornelis, 
5. Weijert Cornelis de Boer, 6. Dieuwertje Adriana de Boer, 7. Maarten Haringhuizen, 
8. Reinoutje Pool, 9. Reinoutje Haringhuizen, 10. Hendrik de Boer, 11. Antje Zijp, 
12. Hendrik de Boer, 13. Neeltje Johanna Becker, 14. Pieter de Boer.

 

Op 29 september 1897 wordt Maria Catharina (Marie) geboren. Zij trouwt op 29 augustus 1937 te Hoogwoud met weduwnaar Dirk Kaan en zij gaan wonen op een landbouwbedrijf aan de Waardweg in de Wieringermeer. Marie overlijdt op 13 maart 1986 te Alkmaar.

Op 19 juni 1899 wordt Reijerus Nicolaas Cornelis (Reer) geboren. Van alle kinderen is hij de enige, mogelijk door een geboortetrauma, die moeilijk leert. Hij wordt na de lagere school door zijn vader op kantoor geplaatst en aardig zijn de foto´s, waarop hij gewapend met een potlood de prijzen noteert op de boeldag. Tot verrassing van de familie trouwt hij in 1942 met Suus Massaar, een verpleegkundige, die hij heeft leren kennen in Den Haag, waar hij korte tijd een opleiding tot warmoezenier (tuinder / groentenkweker) volgde. Zij gingen met een pleegdochter wonen in Hoogwoud in huize Resuna, naast fotograaf Kuijper. Reer overlijdt in Apeldoorn op 15 april 1977.

Notarisklerk Reer de Boer met pen en papier aan het werk bij een boelhuis.

 

Op 4 december 1900 wordt Cornelis Reijerus Nicolaas (Kees) geboren. Hij studeert medicijnen in Amsterdam en Leiden en wordt huisarts in Nieuwe Niedorp. Hij is getrouwd met Annie Hamilton of Silverton Hill en is grootvader van de meest bekende de Boer-nazaat, nieuwslezeres Sacha de Boer. Na zijn overlijden op 27 oktober 1969 wordt in Nieuwe Niedorp een straat naar hem vernoemd.

Op 8 juli 1902 is de geboorte van Pieter (Piet). Na de lagere school doorlopen te hebben gaat hij eerst een jaar naar de Mulo in Hoorn, waarna hij het Murmellius Gymnasium in Alkmaar bezoekt. Ook Piet gaat zijn vader achterna en gaat notarieel recht studeren. Hij trouwt op 25 september 1930 te Krommenie met Neeltje Becker, die hij al kent van de schoolbanken van het gymnasium. Piet overlijdt op 8 juni 1988 in Bergen (N.H.).

Op 14 mei 1905 is er een grootse viering van de koperen bruiloft. Het feestgedicht, gedrukt op de sneldrukpers van zwager Idema is bewaard gebleven, samen met de overvloedige menukaart.

Op 11 september 1905 wordt Anna Hendrika (Annie) geboren. Zij gaat naar de openbare school in Hoogwoud en zit in de klas bij Rens Pool en Dirk Breebaart. Zij gaat daarna naar de Mulo in Hoorn, met het trammetje, volgt de huishoudschool in Amsterdam en trouwt op 27 april 1929 te Hoogwoud met Louris Jan Butter, stuurman op de grote vaart. Louris dankte zijn naam aan grootvader Louris Helder, die weer was vernoemd naar zijn grootvader Louris Sijp van de bekende boeren- en burgemeestersfamilie van de Hoogwoudse Gouw. Annie overlijdt op 24 mei 1984 te Alkmaar.

Gezin de Boer in de tuin achter hun woning, achter vlnr: Nico, Annie, Reer, Marie, 
notaris de Boer sr en Hendrik. Op de bank vlnr Kees, Weijert, Piet, Antje de Boer-Zijp en Dip.

 

Op 8 maart 1907 wordt Nicolaas Reijerus (Nico) geboren. Hij trouwt op 6 mei 1939 te Zwolle met Agnita Plaat en vestigt zich in Goor. Hij gaat eerst werken als werktuigbouwkundig ingenieur bij Stork, waarna hij bedrijfsleider/directeur wordt bij Eternit (dak- en gevelbedekkingen).

Op 1 april 1909 volgt de geboorte van Dieuwertje Adriana (Dip) Zij trouwde met de handschoen (een van de partners is dan zelf niet aanwezig), John van Leeuwen op 8 februari 1930 en vertrekt voor een aantal jaren naar Nederlands-Indië.

Reer de Boer en Suus de Boer-Massaar met pleegkind Hermine 
voor hun woning Huize Resuna aan de Burg. Hoogenboomlaan.

 

Op 12 juli 1947 wordt het huwelijk in Batavia ontbonden en keert Dip terug naar Nederland. Zij overlijdt op 23 april 1974 te Alkmaar.

Op 31 oktober 1912 geboorte van Weijert Cornelis (Weijert). Ook Weijert gaat medicijnen studeren in Amsterdam en specialiseert zich tot longarts. Hij gaat na de tweede wereldoorlog een aantal jaren naar Nederlands-Indië en bij terugkeer vestigt hij zich in Dordrecht, waar zijn eerste vrouw, Anna Kooij, overlijdt. Hij hertrouwt met Miep Schutter in 1952 en vestigt zich een jaar later in Arnhem. Hij overlijdt daar op 13 mei 2005. Zijn weduwe is de enige van die generatie die in 2011 nog leeft.

Sport

De kinderen zijn behoorlijk sportief. De jongens voetballen graag en staan mede aan de basis van V.C.L., de voetbalclub Langereis, voorloper van HOSV. Vijf broers de Boer voetbalden in 1925 in HFC, de voorloper van het latere VCL. Piet en Henk voetballen in de twintiger jaren ook in het regionale West-Friese voetbalteam en later ontpopt vooral Weijert zich als steunpilaar en goalgetter van VCL. (VCL is ook VVL).

VVL met Reer de Boer (tweede rechts achter).

 

De andere sport is het kolven waar vader Hendrik met vooral zijn zoons Henk en Piet trouwe beoefenaren van worden. Henk is jarenlang voorzitter van de kolfclub geweest.

Bestuur en politiek

In september 1914 wordt een plaatselijk steuncomite opgericht naar aanleiding van het op initiatief van H.M. de Koningin opgerichte nationale steuncomite 1914. Dit steuncomite was opgericht met als doelstelling mensen te helpen die in de problemen waren gekomen door de algemene mobilisatie en werkloosheid in de eerste wereldoorlog. Het bestuur bestaat uit voorzitter burgemeester Breebaart, secretaris dominee van Leeuwen en bestuurslid pastoor van Buchem. Notaris de Boer is penningmeester. In hetzelfde jaar meldt de Schager Courant dat hij genoemd wordt voor een vacature in de Provinciale Staten. In een later interview geeft hij aan dat men hem buiten zijn medeweten kandidaat had gesteld en dat hij nooit in de politiek heeft gewild omdat hij in een dorp woont met een gemengde bevolking met ca 50% katholieken en dat hij niet bij een partij wilde horen om een onafhankelijk notaris voor iedereen te kunnen blijven.

Telefoonboek

In 1915 bestaat het gehele telefoonboek van Hoogwoud uit:

2 Boer, H. de, notaris

1 Coop. Malerij ‘de Volharding’

3 Pool Rz. , Joh. , arts

Auto

Notaris de Boer en dokter Pool waren ook de Hoogwouders die al vroeg een auto bezitten. Notaris de Boer had een auto van het reeds lang verdwenen Engelse merk Crossley. Daar had Hoogwoud soms ook profijt van. De Schager Courant maakt in 1930 melding van de uitslag van het ringsteken met auto‘s voor volwassenen, georganiseerd door de vereniging ‘Hoogwoud Vooruit’ waarbij de auto´s beschikbaar werden gesteld door de notaris en de dokter.

De Crossley op het Noordeinde voor het woonhuis.

 

Autorijden bracht ook in die jaren risico´s met zich mee. Zo vond op zondag 16 oktober 1927 een ernstig ongeval plaats. De Schager Courant meldt dat de auto van notaris de Boer met echtgenote en dochter Annie over de kop sloeg in de Beemster nabij Purmerend. De auto is op een smalle weg in aanraking gekomen met een tegenligger. De auto belandde op zijn dak in het water en de bodem moest worden ingetrapt om de inzittenden te bevrijden. Annie was het voornaamste slachtoffer omdat ze water en modder had binnengekregen.

Op 20 juni 1936 meldde de Schager Courant een ‘noodlottig ongeval’, waarbij de niet bij naam genoemde zoon van notaris de Boer buiten zijn schuld een fietser aanrijdt, deze een been breekt en ter plaatse EHBO verleend wordt. De zoon vervoert het slachtoffer vervolgens zelf met de auto naar het ziekenhuis.

Brand

In de avond van zondag 20 september 1931 brandt de boerderij aan de Barsingerweg in de Wieringerwaard tot de grond toe af. Het is eigendom van de fam. de Boer. Het is het ouderlijk huis van Antje Zijp en wordt bewoond door Pieter Saal. Het verhaal ging in de familie dat de moeder van Antje, Maartje Schenk, deze boerderij als bruidsschat had meegekregen van haar vader Klaas Schenk. Haar zus Neeltje had de boerderij naast haar meegekregen en was getrouwd met Johannes Ludovicus Theodorus Groneman, een bekende veefokker.

Zoon Piet

In 1929 wordt Piet, zoon van Hendrik Sr en Antje, kandidaat-notaris en gaat werken op het kantoor van zijn vader in Hoogwoud. Op 1 april 1938 wordt zoon Piet tot notaris in Schagen benoemd als opvolger van notaris v.d. Bergh, die hij al sinds 1 november 1937 wegens ziekte had waargenomen. Piet verhuist uit de Boekel in Hoogwoud, naar Schagen, waar hij in 1940 het oude notarishuis aan de Stille Laan (vanaf 1951 Laan 14) betrekt. Een verslaggever van de Schager Courant is direct ter plaatse om het heuglijke nieuws te melden en meteen een interview af te nemen, dat eindigt met de woorden ‘hartelijk welkom in Schagen, notaris!’

Hendrik sr.

Op 7 maart 1935 viert Hendrik zijn 40-jarig ambtsjubileum en in een uitvoerig interview in de Alkmaarsche Courant meldt hij nog lang niet van plan te zijn te stoppen. Het leven tussen rentenierende burgers die niet weten, wat ze met hun tijd moeten doen, komt hem niet aanlokkelijk voor. De krant bericht dat het feest onder grote belangstelling gevierd wordt en dat ter ere van hem op die dag de driekleur bij tal van huizen wappert. In hetzelfde interview kijkt hij terug op zijn loopbaan en memoreert ook de oprichting van de Boerenleenbank in Hoogwoud, waar hij medeoprichter en 25 jaar directeur van is geweest. In 1934 heeft hij daarvoor moeten bedanken omdat de combinatie van beide functies door de kamer van toezicht op het notariaat niet langer verenigbaar werd geacht. Ook was hij lang voorzitter van de Maatschappij tot Nut van het Algemeen, waarmee hij in 1929 op doktersadvies mee is gestopt.

Ter ere van zijn jubileum behaagt het op 31 augustus van dat jaar de koningin om hem te benoemen tot ridder in de orde van Oranje Nassau.

In 1939 besluiten Hendrik en Antje een huis te laten bouwen in Heiloo en het kantoor wordt intussen waargenomen door zoon Henk.

Maar voordat ze hun verhuisplannen hebben kunnen realiseren, overlijdt Hendrik de Boer sr op 4 januari 1940. Hij wordt onder grote belangstelling begraven met zulk slecht weer dat wegens de gladheid de begrafenis een uur wordt uitgesteld, omdat vele belangstellenden er niet in slagen om op tijd aan te komen. In een uitvoerig artikel in de Schager Courant wordt vermeld dat de vele sprekers slecht zijn te verstaan waren door de gure wind. Sprekers waren zoons Piet en Henk, dokter Pool, burgemeester Hoogenboom, collega-notarissen Engelman en Koomen en zwager A. Biemond.

Zijn weduwe verhuist in het voorjaar van 1940 naar Heiloo en dochter Annie, van wie haar man, Louris Butter, als zeeman de gehele oorlog van 1940 tot 1946 weg was, trekt met haar kinderen bij haar in. Antje Zijp overlijdt daar op 5 februari 1949 en wordt naast haar echtgenoot begraven op het kerkhof in Hoogwoud.

Zoon Hendrik jr.

Op 28 november 1940 volgt de benoeming van Hendrik de Boer jr tot notaris met standplaats Hoogwoud als opvolger van zijn vader, Hendrik sr. Op 28 november 1958 overlijdt Hendrik de Boer jr. Zijn weduwe verhuist naar Schoorl en overlijdt daar op 19 januari 1976 en wordt bij haar echtgenoot begraven op het kerkhof in Hoogwoud.

Gezin de Boer nadat notaris Hendrik de Boer geridderd was in 1936, achter vlnr John van Leeuwen, Reer,
Lous Butter, Weijert, Marie, Hendrik, Reinoutje de Boer-Haringhuizen, Kees, Nico en Piet.
Middelste rij vlnr Dip van Leeuwen-de Boer (met Marijke), Annie Butter-de Boer (met Henk),
Antje de Boer-Zijp, notaris de Boer, Annie de Boer-Hamilton of Silverton Hill (met Henk) en
Nel de Boer-Becker (met Klasien).
Voortse rij Daan van Leeuwen, Anneke van Leeuwen, Wim de Boer (van Kees en Annie), Henk de Boer
(van Piet en Nel), Jan Butter en Weijert de Boer (van Piet en Nel).