Bakkenist Jan Kort

Nederlands kampioen zijspanklasse

Door Co de Rijcke

Een tijdje geleden kregen we Jan Kort om de koffie en kwam het gesprek op motorracen. Jan vertelde toen, dat hij in 1971 als bakkenist met Freek Steiginga Nederlands kampioen was geworden in de zijspanklasse. Dit lukte pas na vijf jaar vol tegenslag.

 

1968 - Jan en Freek in actie.

Jan die al die tijd op de Gouw heeft gewoond ‘in het Weeltje’ had altijd al een zwak voor motoren. Tot 1966 werkte hij als monteur bij garage Van der Linden in Hoorn, daarna als onderhoudsmonteur van brandweerauto’s bij de BB-garage in Hoogwoud. Door zijn motorhobby kwam hij in contact met Freek Steiginga uit Medemblik.

In de jaren zestig was er een herleving van de zijspanklasse in Nederland. In die tijd waren een aantal wegrace-enthousiasten bezig aan het bouwen en perfectioneren van een racezijspan. De initiatiefnemer was Freek Steiginga, motorsportman in hart en nieren, die een goede maat zocht als zijspanpassagier. Hij kwam toen samen met zijn broer Willem Steiginga in contact met Jan Kort.

Sleutelen was voor het drietal geen probleem, want allen hadden ze een technische opleiding genoten. Freek verdiende in het dagelijks leven de kost als wegenwachter. Jan en Willem waren respectievelijk monteur en chef-monteur.

Dat de heren uit de automobielbranche kwamen, was duidelijk te merken aan de vele auto-onderdelen die zij voor de zijspancombinatie gebruikten.

24 augustus 1969. 1e overwinning op Zandvoort.

Jan Kort als zijspanpassagier van Herman Oosterloo op Franchorchamps in 1969.

Ondanks de beperkte financiële middelen fabriceerde dit drietal in ongeveer zeven maanden, een technisch zeer goed uitziende en afgewerkte zijspancombinatie. De werkzaamheden werden uitsluitend in hun vrije uren uitgevoerd. Daarmee het bewijs leverend dat er ook met geringe middelen iets goeds en betrouwbaars klaar te maken is. Als men maar over voldoende doorzettingsvermogen en geestdrift beschikt.

Ze begonnen met een standaard Kreeler (laagbouw). Na zeven maanden zomaar een eind doorrommelen ontstond de laagste machine die ooit was gebouwd.

De 4-cilinder UTS (nu met een nieuw laag achterframe) wordt hier 
warmgedraaid door Wim Steiginga (broer van Freek) voor 
de start op Zandvoort. 23 mei 1970.

 

Om precies te zijn 57 centimeter hoog. Het monstertje was voorzien van de wieltjes van een Morris Mini Cooper met een dubbel remsysteem. Dat laatste was wel nodig want het vermogen van de combinatie ging alle perken te buiten. De 4 cilinder 750 cc Hondamotor leverde bijna 100 PK. De machine was bovendien erg licht, nog geen 185 kilo. Kortom klaar voor een razendsnel seizoen en na 5 jaar sleutelen waren Freek en Jan de grootste favorieten voor de Nederlandse titel. Het lukte in 1971 om ongeslagen kampioen van Nederland te worden.

Hieronder het verslag in het Noord-Hollands Dagblad van 12 juli 1971.

ZANDVOORT – “Eindelijk, eindelijk”, zuchtte Freek Steiginga. “Eindelijk is het ons gelukt, vijf jaar lang ellende, vijf jaar lang sleutelen, maar nu zijn we Nederlands kampioen in de zijspanklasse. Machtig man, een enorm bevrijdend gevoel. Eigenlijk had ik het liefst alleen in een hoekje gezeten. Iedereen trekt aan je. Iedereen wil je feliciteren. Mijn passagier Jan kon het helemaal niet geloven. Die heeft eerst twee keer aan de KNMV-official gevraagd of het allemaal wel waar was”. Freek Steiginga, 37 jaar, Medemblikker, en Jan Kort, 30 jaar uit De Weere hebben eindelijk bereikt wat ze wilden. De Nederlandse titel in de zijspanklasse.

 

Freek en Jan kampioen zijspanklasse op Zandvoort in 1970-71.

 

In 1967 werden ze tweede achter Oosterloo-Hermans. In 1968 herhaalde zich de gebeurtenis. In 1969 kwam het duo opnieuw niet verder dan de tweede plaats en vorig jaar was het helemaal waardeloos. Toen wilde de NSU-combinatie maar in één race heel blijven. Maar gistermiddag op het zinderende Zandvoortse circuit kwam toch de beloning voor vijf jaar knokken. Steiginga en Kort sleurden hun machtige Honda viercilinder met zo’n verschrikkelijke snelheid over de baan dat iedereen tientallen seconden achter bleef. Kees en Jan Smit uit Heerhugowaard bleven nog het dichtstbij. Maar ook zij moesten zich een achterstand van straatlengten laten welgevallen. Met hun overwinning op Zandvoort zijn Steiginga-Kort voor alle concurrenten onbereikbaar geworden. Vijf wedstrijden, vijf overwinningen. Wie doet je wat? “Het was nodig”, zegt Freek Steiginga die even het dolle feest in café Verlaat in De Weere is ontvlucht. “Als we een tweede plaats hadden gestuurd was er nog niets zeker geweest. We waren er helemaal op gebrand deze race te winnen”. Vrijdagnacht hebben we de hele nacht door gesleuteld. De vierde versnelling sprong er iedere keer uit. Meneer Riemersma heeft me nieuwe tandwielen gestuurd en nu liep ie weer als een duivel. Zaterdagmorgen was ik zo beroerd als de hel man. Pijn in m’n kop en last van m’n buik, zo ziek als een hond. Ik zei tegen Jan: “Jan we doen niks vandaag gewoon bij de training een lekker stukkie tuffen. Ik zette de machine de Tarzan in en ik voelde het meteen. Dat zat gewoon goed. We draaiden achter elkaar onder de twee minuten. Ik durf nu op 100 meter voor de Tarzan te remmen.

Als Jan zich niet goed vasthoudt vliegt ie met z’n hoofd door de stroomlijn. “Dat gaf zelfvertrouwen”, geeft Freek Steiginga toe, “van zaterdag op zondagnacht heb ik geslapen als een blok. Het kon gewoon niet fout. We reden dan ook iedereen eruit. Gisteren draaiden we 1 minuut 59. Dat is drietiende boven ons baanrecord. Maar zover hoefden we niet eens te gaan. Dat heb je als je elkaar goed aanvoelt. Neem van mij maar aan dat je nooit kampioen wordt als je geen goede passagier in dat bakje hebt liggen. Als die jongen zijn werk niet goed doet ben je mooi nergens”.

 

Het Nederlands kampioenschap was voor Steiginga geen motief om lekker lui op de lauweren te gaan zitten. Ook volgende week in Etten-Leur wordt er weer hard geknokt. Er staat ten slotte een bus vol supporters langs het circuit.

 

Lidmaatschapskaart Fanclub Jan en Freek uit 1972.


1 oktober 1972. Verslag P. Zee van de laatste wedstrijd dat seizoen.

 

Freek en Jan hadden een grote schare supporters. De fanclub ‘Jan en Freek’, had als clubhuis café Verlaat in de Weere. Daar werden regelmatig bijeenkomsten gehouden. Van daaruit trokken de supporters met bussen en eigen motoren naar de wegraces door het hele land. Jan Kort heeft als invalkracht ook een paar keer bij Herman Westerloo in het zijspan gezeten. Ook enkele keren op het circuit van Francorchamps, die wedstrijden waren voor hem een grote sensatie. Een jaar na het Nederlands kampioenschap in 1972 zijn Jan en Freek gestopt met hun zijspanraces. De reden was dat Freek zijn vrouw beloofd had te zullen stoppen als ze opgroeiende kinderen kregen en de risico’s te groot werden, omdat het steeds sneller ging. Jan Kort woont nu in Wieringerwerf met zijn Geeske. Jan is regelmatig in de omgeving van de Gouw te vinden, waar hij veel jachtgrond pacht en regelmatig jaagt.

De supporters die Jan naar elke race volgden. 
vlnr Jan Kort, Piet Mol, Piet Verlaat, Aad Klein en Jaap Mol.


Krantenartikel: de huldiging van Jan Kort op gemeentehuis.


Krantenartikel: zege voor Steiginga.

Bronnen:

• • Noord Hollands Dagblad
• • Jan Kort
• • Piet Mol